سیستم پایش لحظه ای
سیستم پایش لحظه ای را باید از نکته نظرات زیر قبل از انتخاب نوع و مدل مورد بررسی قرار داد:
- بررسی و انتخاب پارامترهای موردنظر برای اندازه گیری
- بررسی و تعیین محدوده موردنیاز برای اندازه گیری هر پارامتر و ماتریس کیفیت آب
- مطالعه و بررسی محل نصب و امکانات موجود در محل نصب از قبیل برق، تلفن و کابل کشی و حفاظت فیزیکی آن
- بررسی متدهای مختلف نصب و انتخاب مدل و متد مناسب بر اساس اطلاعات ردیفهای یک تا سه
- بررسی و انتخاب سیستم انتقال اطلاعات
- روشهای نگهداری و کاربری سیستم
- جمع بندی و طبقه بندی اطلاعات و سریهای زمانی
- بررسی و انتخاب متد تصمیم گیری و آلارمینگ
انتخاب نوع پارامتر با توجه به متدهای مختلف موجود در دنیا برای اندازه گیری هر پارامتری بسیار مهم و تاثیر گذار میباشد. در ابتدا باید دقت نمود که انتخاب هر پارامتر متناسب با متد آنالیز و نصب و نگهداری آن میتواند در هزینه های کلی تاثیر خواهد گذاشت. بعنوان مثال پارامتر pH از طریق متد الکتروشیمیایی اندازه گیری میشود که نیاز به تعویض الکترولیت آن در بازه های زمانی چند ماهه است، بنابراین نظر به قیمت نسبتا پایین این سنسور ولی در ادامه نیاز به نگهداری دوره ای و تعویض الکترولیت و یا تعویض کل پراب خواهد داشت. از پارامترهای دیگر میتوان به پارامترهایی نظیر BOD و COD اشاره نمود. با پیشرفتهای تکنولوژیکی اندازه گیری پارامتر COD بصورت لحظه ای با استفاده از متدهای طیف سنجی و نیز کالریمتری فراهم شده است. اما در مورد اندازه گیری پارامتر BOD باید اشاره نمود که این پارامتر در تمامی برندها و تجهیزات پارامتری وابسته و یا متکی به کالیبراسیون بر اساس اطلاعات و آنالیزهای قبلی میباشد. بنابراین این پارامتر نیاز به اندازه گیری دوره ای و کنترل با دستگاه خواهد داشت. در مورد اندازه گیری COD بطور معمول متد اندازه گیری بر اساس بررسی میزان جذب طول موجهای نوری بخصوص طول موج ۲۵۴ نانومتر میباشد. دراین سنسورها معمولا طول موج ۲۵۴ نانومتر به محلول تابیده میشود. آلاینده های شیمیایی مختلف در داخل محلول میزانی از این طول موج ماورابنفش را جذب مینمایند. در روبروی لامپ تابنده یک لامپ و یا حسگر میزان شدت نور دریافتی را بدست میآورد. با استفاده از فرمول بیر-لامبرت و بر اساس شدت نورهای اولیه و جذب شده میتوان غلظت پارامترهای شیمیایی مختلف را بدست آورد. این روش در بیشتر موارد نیاز به کالیبراسیون دارد. یکی از مزایای روش اسپکترومتری زمان آنالیز بسیار پایین ( در حدود دو دقیقه ) میباشد که ابزاری مناسب برای اجرای سیستمهای آلارمینگ و اعلام هشدار در تاسیسات آب و فاضلاب میباشد. اما از سوی دیگر مهمترین ضعف این متدها وابستگی تام به ماتریس کلی کیفیت آب میباشد. این بدان معنی است که اگر ترکیبات و عناصر موجود در داخل نمونه تغییر پیدا کنند کالیبراسیونهای قبلی معتبر نبوده ودر بیشتر مواقع نیاز به کالیبراسیون دوره ای دارند.
در کنار روش اسپکترومتری برای پایش لحظه ای COD روشهای دیگری همچون استفاده از کالریمتری که بنامهای مختلف نظیر wet chemical و یا آنالایزرهای کابینتی مشهور هستند، وجود دارد. این روشهای دقیقا روند آزمایشگاهی آنالیز نمونه ها را انجام میدهند. مطابق استانداردهای معتبر سازمان محیط زیست آمریکا نمونه پس از انجام فیلتراسیون وارد یک محفظه میشود که بر روی آن محلولهای مختلف نظیر دی کرومات پتاسیم ویا پرمنگنات اضافه میگردد. این محلول در واقع بعنوان یک کاتلیست هضم نمونه را سرعت میبخشد. در ادامه نمونه به مدت ۱۵ دقیقه در دمای ۱۷۰ و یا ۱۰۰ درجه حرارت میبیند. سپس اسپکترومتری در طول موج ۵۲۵ نانومتر انجام میگیرد. این روش که سالها بر اساس استانداردهای جهانی انجام میگیرد یکی از دقیقترین روشهای موجود میباشد که وابستگی به ماتریس آب یا پسآب ندارد که مهمترین مزیت آن میباشد. اما از سوی دیگر زمان آنالیز آن حدود ۴۰ دقیقه طول میکشد که میتواند جزو معایب آن محسوب گردد.
از تفاوتهای دیگر تجهیزات اسپکترومتری با آنالیزورهای شیمییایی کابینتی این است که این سنسورها میتوانند در داخل آب و یا پسآب صورت مستغرق نصب گردند. البته این امرنیاز به تمهیدات ویژه و بررسیهای تکمیلی از میزان دبی و سرعت جریان و تغییرات تراز آب دارد که در بیشتر مواقع انجام چنین کاری بسیار سخت و طاقت فرسا میگردد.
بطور کلی برای اندازه گیری COD و TOC و BOD و نیترات و TSS سنسورهای اسپکترومتری و کابینت آنالیزر وجود دارد. ولی برای پارامترهای پیچیده تر دیگر نظیر سولفاتها، فسفات و فلزات تقریبا همه متدها بر اساس آنالیزهای شیمیایی کابینتی میسر میباشد. البته در برخی موارد در صورت وجود اطلاعات گسترده از ماتریس کیفیت آب و پسآب و نیز داده های اندازه گیری شده قبلی در طول زمان مشخصی میتوان یک طول موج خاصی را برای برخی پارامترها کالیبره نمود. لطفا در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر و یا مشاوره در زمینه متد اندازه گیری مناسب پروژه خود با کارشناسان شرکت مهندسین دبرآذین ب
روشهای نصب سیستم پایش لحظه ای
بطور کلی سیستمهای پایش لحظه ای در دو مدل submersible یا in-situ و flow-through یا bypass ارائه میگردند. انتخاب مدل مناسب وابسته به پارامتر انتخاب شده، محل نصب و وضعیت آب و یا پسآب میباشد. در روشهای Submersible یا مستغرق سنسورها داخل سیال قرار داده میشوند. البته در برخی موارد میتوان سنسورهای قابل غوطه ور شدن در داخل سیال را بصورت bypass نصب نمود. در روشهای flow- through نمونه آب و یا پسآب به داخل یک محفظه پمپ میشود. در این روشهای معمولا از پمپهای پریستالتیک استفاده میشود. این روشهای همانطور که در بالا اشاره شد خود دو مدل هستند. در مدل ساده تر همان سنسورهای قابل استغراق داخل سیال بدون هیچ تغییری در داخل یک مسیر لوله ای و قطعاتی بنام flow-cell نصب میکنند. در روشهای کاملتر نمونه پس از مکش به داخل دستگاه ، آنالیزهای شیمیایی روی آن انجام میشود که به مدل extractive هم مشهور است. در صورت نیاز به اطلاعات تکمیلی و یا اطمینان از روش مناسب برای پروژه خود با این شرکت تماس حاصل فرمایید.